Son günler de sık sık gündemde olan, sık sık duyduğumuz, Korona’dan dolayı uyarıldığımız, hatta uymadığımızda ceza aldığımız bir terim var: “sosyal mesafe”. Bununla ilgili bir takipçimin şöyle bir eleştirisi olmuştu: “Sevda hanım, „sosyal mesafe” demesekte “fiziksel mesafe” desek daha doğru olmaz mı? Çünkü sosyalleşmeye devam etmeliyiz.” Aslında haklıydı bu takipçim. “Sosyal mesafe”, sosyal dışı olmak anlamına gelmemeliydi. Zaten can çekişen sosyal ilişkilerimiz vardı, Korona bunu daha da zedelememeliydi.
Korona tedbirleri hususunda birçok kısıtlama kaldırılsa da, tehlike hala geçmediğinden, „sosyal mesafe” konusu uzun süre daha bizimle kalacak gibi. Kendi sağlığımız ve toplum sağlığı için mesafeli olmamız gerekiyor ama bu daha çok fiziksel anlamda olmalıdır. Sosyalleşmeye, sosyal olmaya her şekilde imkanlar dahilinde devam etmeliyiz. Çünkü insan ve toplum sağlığı buna bağlıdır. Bu anlamda fiziksel mesafe ile birlikte sosyalleşmeye de devam diyoruz.
Modern dünyanın en büyük sıkıntılarından birisidir, insanların gittikçe bireyselleşmesi, yalnızlaşması. Biz farkında değiliz, ama gün ve gün aile bağları ve insan ilişkilerimiz yok oluyor. Gün ve gün akrabalıklar bitiyor. Çünkü günümüzde her insan hayatında kimse olmadan yalnız bir hayat sürdürebiliyor. Ama sosyal dışı, daha doğrusu sosyal zayıflık, asıl anlamıyla insanlık ve toplumlar için büyük risk taşımaktadır. Bugün bunu net olarak göremesekte, gelecekte büyük sorunlarımız olacaktır.
Modern insana empoze edilen, gündüz iş, akşam spor merkezi veya televizyon keyfi, hafta sonu gez toz, dinlen, sanki zamanın kısıtlı olduğunu, zaman olunca sadece kendine ayırman gerekir duygu ve ihtiyacını oluşturmaktadır insanda. Korona bize insan ilişkilerin ne kadar önemli olduğunu göstermiş gibi olsa da, özlediğimiz gerçekten insan ilişkileri mi, yoksa alıştığımız yaşam biçimiz midir?
Bir tarafta kalabalıklarla dolu ama birbirinden habersiz, birbirine zaman ayıramayan aileler, kalabalık ama içi boş ilişkiler, diğer tarafta kendi dünyalarına çekilen toplum ve insanlardan uzak bireyler ve çekirdek aileler. Biz sosyalleşmeyi, sosyal olmayı hepten yanlış anladık. Sosyal olmak, fitnes merkezlerinde olmaz, kahve köşelerinde de olmaz. Sürekli aynı yerde aynı kişilerle birlikte olmak kelime anlamıyla sosyal bir gerçek olsa da, gerçek anlamda sosyal olmak farklıdır.
Sosyal olmak ne demektir? Sosyal olmak günümüzün konusu, bu bir gerçek. Sosyal olmak toplumsallaşmak, hatta toplumsallaşmadan daha ileri bir aşamadır. Aile bireylerine, akrabalarına, arkadaşlarına zaman ayırmaktır. Ayrıca yeni insanlarla tanışmak, sohbet etmek, kendini geliştirici faaliyetlerde bulunmak, kültürel gezilere katılmak, iş arkadaşlarıyla bir araya gelmek, topluma faydalı sosyal projelerde sosyal faaliyetlerde bulunmak, davetlere katılmak, küçük-büyük insanlarla sohbet etmek, onları dinlemek için vakit ayırmak, toplumla dayanışma içerisinde olmak, kurallara uymak, yardımlaşmak, örnek bir toplum insanı olmaktır. Kısacası, çevresiyle, toplumla iletişim içerisinde olan, insanlardan uzak olmayan, onlarla uyum içerisinde olan, komşusuna selam veren, hal hatır soran, hatta tanımadığı insanlara bile selam veren insan, sosyal insandır. En önemlisi de kültür ve geleneklerine sahip çıkan, onları diğer nesillere taşıma gayreti içerisinde bulunan, onları yaşayarak koruyan insan da sosyal insandır. Burada ölçülü ve bilinçli olmanın da sosyal olmanın kalitesi açısından önem arz ettiğini de vurgulamak isterim. Sosyalleşirken, önceliklerini iyi belirleyebilmek, şartlar ve imkanlar dahilinde davranabilmek daha faydalı olacaktır.
Korona sosyal hayatımızı önemli derece de etkilemiş ve zorlaştırmış olsa da, buna rağmen sosyalleşmeye, farklı da olsa, hatta daha zahmetli de olsa, sosyal olmaya gayret göstermeliyiz ki, toplum olarak sosyal bağlarımızı ve bununla birlikte kültürel bağlarımızı ve değerlerimizi kaybetmeyelim. Sosyal anlamda büyük önem arz eden bayramlarımızı imkanlar dahilinde en iyi şekilde ve hakkıyla idrak edebilmeyi ümit ediyor, Ramazan Bayramınızı kutluyorum.
SEVDA YILDIRIM – Sosyolog
