MAHMUT ÖZAY – Dünyada kadına uygulanan şiddet; din, dil, ırk ayırt etmeksizin çok yaygın olarak karşılaşılan bir problem… Birleşmiş Milletlerin (BM) son raporuna göre dünya genelinde her gün 137 kadın, eşi ya da bir yakını tarafından öldürülüyor. Avrupa’da da eğitim, gelir ve insan hakları ölçütlerinin yüksek olmasına rağmen kadına şiddet konusundaki tablo iyi değil. AB Temel Haklar Ajansı tarafından yapılan bir araştırmaya göre Avrupa’da 15 yaşından sonra şiddete maruz kalan kadınların oranı yüzde 33 civarında ve her 20 kadından biri tecavüze uğruyor. Genel olarak AB üyesi ülkelerde her üç kadından biri şiddete maruz kalıyor. Bu vakaların azalması için bütün dünyada bir alarm durumu var. Ülkemizde 2016, 2017 ve 2018 yıllarında 932 kadın cinayeti işlendi.
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) 2019 Küresel Cinayet Raporu da acı tabloyu gözler önüne seriyor. Kadınların ve genç kızların cinsiyete bağlı öldürülme oranlarının incelendiği rapora göre 2017’de 87 bin kadın kasten öldürüldü. Rapor, bu kadınların yarısından fazlasının eşleri, sevgilileri ya da aile üyeleri tarafından öldürüldüğünü ortaya koydu. Rapora göre 2017’de kasten öldürülen kadınların üçte birinden fazlası mevcut ya da eski eşi veya sevgilisi tarafından öldürüldü. Bu durum, dünya çapında kasten öldürülen bütün kadın ve genç kızların yüzde 34’ünden fazlasının normalde güvendikleri ya da bakımlarını üstlenen bir kişi tarafından öldürüldüğünü ortaya koyuyor. İlk bölümü 2018 yayımlanan rapordaki güncellenen verilere göre eşi, sevgilisi ya da aile üyesi tarafından öldürülen kadınların sayısı 2012’de 48 bindi.

HONDURAS BAŞI ÇEKİYOR
Sadece eşleri ya da sevgilileri tarafından öldürülen kadınların 2017 için dünya genelindeki oranlarına bakıldığında Asya ve Afrika 11 bin cinayetle listenin ilk sırasında yer alıyor. Listenin ikinci sırasında Amerika (6 bin), Avrupa (2 bin) ve Okyanusya (200) yer alıyor. 2019’da da değişen bir şey yok… 183 ülke arasında her yüz binde gerçekleşen ölüm sayısı sırasıyla şöyle: Honduras (48,15), Zimbabve (25,66), Jamaika (15,66), Lesotho (15,40), El Salvador (14,89), Belize (14,70), Guatemala (13,42), Haiti (11,99), Svaziland (10,34) ve Dominik Cumhuriyeti (9,53) yer alıyor. Aynı tabloda Türkiye 0,64 oran ile 153’üncü sırada bulunuyor… Listede Rusya 47’inci, Litvanya 63’üncü, Letonya 74’üncü, ABD 91’inci, İsrail 123’üncü, Belçika 134’üncü, Kanada 138’inci, İngiltere 140’ıncı, Avusturya 147’nci, Finlandiya 150’nci sırada bulunuyor.

Kadına şiddeti asla kabul etmiyoruz
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, dün kadın mülki idare amirlerini kabul etti. Burada konuşan Soylu “Bu yıl 318 kadın cinayeti kurbanı var. Bunların sadece 19’una ait tedbir kararı vardı. Diğerlerinin herhangi bir önlem kararı ve başvurusu yoktu. Kadına şiddeti, aile içi şiddeti asla kabul etmeyeceğiz ve burada ‘1’ rakamı bile bizim için büyük bir rakamdır” dedi.

Eğitimde liderler cinayette öndeler
Başarılı eğitim konusunda hemen herkesin ilk aklına gelen ülkeler Finlandiya ve Güney Kore… Son kadın cinayetleri raporunda Güney Kore listede 119’uncu, Finlandiya ise 150’inci sırada yer alıyor.

Türkiye’de en çok cinayet İstanbul, Ankara ve İzmir’de işlenirken faillerin ve maktullerin yüzde 46’sının ilkokul mezunu olduğu belirlendi. Kadın cinayetlerinin yarısından fazlası ateşli silahlarla gerçekleşti. Bu silahların yüzde 83’ünün ruhsatsız olduğu belirlendi. Bu rakamı yüzde 31,9 ile kesici ve delici aletler takip etti. Kadın cinayetlerinin 72,8’i konut ve metruk binalarda, yüzde 15’i ise sokak ortasında işlendi. Olayların yaşandığı güne bakıldığında %16,7 ile cuma günü öne çıkıyor. Mevsim kış, ay ise eylül…

183 ülke arasında her yüz binde gerçekleşen ölüm sayısı:
1- Honduras (48)
2- Zimbabve (25,6)
47- Rusya (4,2)
63- Litvanya (3,2)
91- ABD (2,1)
102 – Estonya (1,6)
111- İran (1,4)
134- Belçika (0,9)
138 – Kanada (0,8)
140- İngiltere (0,8)
150- Finlandiya (0,7)
153- Türkiye  (0.64)
155- Almanya (0,6)
182- Japonya (0,2)
183- İzlanda (0,1)

Kaynak: BM Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC) 2019 Küresel Cinayet Raporu