Murat Pehlivan/ Duisburg
Sevgili okuyucular günümüzde her bir bireyin bir engelli adayı olduğunu sanırım idrak edemeyen yoktur. İşte bu bağlamda engellilerin birçok zorluklar ile karşılaştığını, zaten var olan şartlar ile yapabilirlik unsurunun zor olduğu dünyamızda bilinçli ve birlikte mücadele etmenin önemi ortaya çıkıyor. Engelliler içinde dünyanın her yerinde olduğu gibi Türkiye’ de bazı dernekler var. Bunlardan en önemlilerinden olan, 1988 yılında ilk olarak görme engelliler için temelleri atılan Türkiye Beyaz Ay Derneği ve çalışmaları hakkında siz değerli okuyucularımızı bilgilendireceğiz. Türkiye Beyazay Derneği’ in ve çalışmalarını İstanbul Şube Başkanı Hanife Baykal ile konuştuk.
Soru: Hanife Hanım kendinizi kısaca tanıtır mısınız?
Hanife Baykal: Ben Beyaz Ay Derneği’nin İstanbul şube başkanlığını yürütüyorum. 1988 yılında temelleri atılan derneğimiz, 1992 yılında Beyazay Çalışma Grubu, tüzel kimliğine kavuşarak Beyazay Görme Engelliler Derneği adını aldı. Yasal sürecin tamamlanması ile birlikte engellilere yönelik faaliyetler de hızlandı. 2007 yılında Beyazay’ın kamu yararına çalışan dernek statüsüne kavuşması ile birlikte köklü bir değişim sürecini de başlatmış olduk. Derneğin ismi Türkiye Beyazay Derneği olarak değiştirildi. Hedef kitlesine görme engellilerin yanı sıra tüm engel grubunu da katarak hizmet alanını genişletti. Yaptığı faaliyetlerle engelliler tarafından büyük beğeni toplayan Beyazay, İstanbul sınırlarını aşarak Anadolu’daki hatta Avrupa’daki engellilerin de umut ışığı oldu.
Soru: Beyazay Derneği’nin hedefleri ney?
Hanife Baykal: Yurt içinde 71 şubesi olan Türkiye Beyazay Derneği’mizin 6 tanede yurt dışında şubesi var. Eğitimden, istihdama, spordan, sağlığa yaşamın her alanındaki engelleri kaldırmak adına yürüttüğü proje ve kampanyalarla engelli- engelsiz herkese ışık tutan Türkiye Beyazay Derneği yurt içinde ve yurt dışında büyümeye devam ediyor.
Soru: Yurt dışı demiş iken, şu an Almanya’nın da sanız. Almanya ile çalışmalarınız ne durumda?
Hanife Baykal: Yaklaşık üç yıldır Almanya’ da bazı Alman dernekler ile özellikle erişilebilirlik konusunda ortak çalışmalar yürütüyoruz. Ayrıca Almanya’ da yaşayan Türkler ve Türk Engelliler için çalışmalarımız var.
Soru: Ne gibi çalışmalar?
Almanya’da Eukoba Derneği ile ortak çalışıyoruz. Patrick Dohmen ile çalışma başlattık. Mesela Hıristiyanlıkta olmayan alaturka tuvalet ve abdesthane gibi ihtiyaçlarda değişebilirlik var. Bu konuda ki projeleri her iki ilgili ülke bakanlıklarına sunduk. Birde Almanya’daki Türk engellilerin, Türkiye’ ye geldiğinde yaşadıkları sıkıntılar ile ilgili çalışmalarımız mevcut. Türkiye’ye geldiğinde engelli bireye ne gibi hizmetler verilebilir onun çalışması içindeyiz. Bu konuda çalışmalarımız tam gaz sürüyor. Türkler ve Türk engellilerin Türkiye’ de alması veya alabileceği hakla, özellikle emeklilik konusunda Almanya’da ki emekliliğin Türkiye’ de tanınması konusunda doğru danışmanlık hizmetleri sunmak da projelerimiz arasında.
Soru: Almanya engellilerin hayata entegresi konusunda oldukça ileri seviyede gözüküyor. Siz nasıl düşünüyorsunuz?
Hanife Baykal: Almanya mimari şartlarda bizden önde evet. Ama engellilerin sosyal hayata uyumu konusunda Türkiye daha önde. Mesela Almanya’da engelli okulları ayrı ayrı yerlerde, Türkiye’ de ise karma eğitim ile engelli-engelsiz aynı eğitimi alıp, engellileri gerçek hayata uyumu sağlanıyor. İnsani ve sosyal çalışmalarda iyiyiz ama mimari konularda kendimizi çok geliştirmemiz lazım.
Soru: Almanya da özellikle Türk dernekleri konusunda kimler ile çalışma içine gireceksiniz?
Hanife Baykal: Güzel bir soru. Biz 4-5 yıldır Almanya ‘ya gelip gidiyoruz. Bununla ilgili araştırmalarımızda DİTİB ve UETD gibi adresler gösteriliyor. Biz istiyoruz ki Türkiye adına yürüttüğümüz bu projelerde herkesi kucaklayabilecek, taraftar olmayan kurumlar ile ortak çalışma yapalım. Burada ki çalışmalarımızı değerlendirip sağlıklı bir karar alacağız.
Soru: Gecen yıl Bayburt için, bu yılda Trabzon için engellilere yardım gecesine geldiniz. Bu organizeleri yapan Halil Zengin ile beraber bir çalışma içinde olacak mısınız?
Hanife Baykal: Biz Halil Bey ile geçen yıl Bayburt için engellilere yardım gecesinde tanıştık. Halil Bey İstanbul’a geldi. Başkanımız Lokman Ayva ile tanıştı. Halil Bey bu konuda çok duyarlı. Kendisini Duisburg ta bir şube açma konusunda bilgilendirdik. İserlohn da bir derneğimiz var. Halil Bey istişare ile gerekli zemini hazırlar ve bize sunarsa Halil Bey ve arkadaşları ile çalışmaya hazırız. Gerekli şartlar hazırlanırsa Duisburg’ta da bir Türkiye Beyazay Derneği olacak diye bakıyoruz.
Soru: Son olarak eklemek istediğiniz bir konu var mı?
Hanife Baykal: Evet ben aslında şunu eklemek istiyorum. Eğer hizmet yapmak istiyorsak, faydalı olmak istiyorsak aslında herkesin bir şeyler yaması gerekiyor. Ben ne yapabilirim değil de “ben bunu yaparak faydalı olabilirim” diyerek çalışmaya katılması lazım. Bu vesile ile engellileri de sahaya davet ediyorum.
